Pojęcia
Architektura podziemna (def. autorska) jest to świadomie wytworzona przestrzeń przez człowieka, która znajduje się pod poziomem terenu lub na jego granicy, przestrzeń służąca działalności człowieka, do której można dotrzeć i w niej przebywać.
Budynki podziemne (def. autorska) stanowi część- jeden z elementów całej architektury podziemnej. Budynek podziemny tworzy wydzieloną przestrzeń za pomocą przegród budowlanych- np. przysypanych ścian i dachu warstwą gruntu rodzimego lub nowego o odpowiednich właściwościach. Budynek podziemny może znajdować się w części lub w całości pod ziemią. Rzędna parteru nie zawsze znajduje się poniżej poziomu terenu, tak samo jak i dach- nie zawsze jest na równo z terenem otaczającym. Budynki podziemne stanowią alternatywę do tradycyjnego budownictwa, obecnie dzięki współczesnym możliwością technologicznym, zarówno w wykonawstwie jak i w projektowaniu można bezproblemowo tworzyć i stymulować zachowanie się zabudowy podziemnej. Wprowadzanie elementów zielonych (dachów, ścian zielonych= „podziemnych”) staje się coraz bardziej modne i popularne. Głównie za sprawą chęci człowieka do odejścia od coraz to bardziej szarej, betonowej i ponurej przestrzeni. Zieleń jest dosyć delikatnym elementem do kształtowania zabudowy czy to urbanistycznej czy ruralistycznej, wpasowuje się w większość stylów architektonicznych, tych starych, jak i tych nowych (neomedernizmu, high-tech-u, dekonstruktywizmu, czy też biomorfizmu)
Dach zielony (def. autorska) pokrycie dachowe, na które składa się wiele warstw. Na najbardziej zewnętrznej warstwie dozwolone jest sadzenie roślin. Dach zielony to atrakcyjna przestrzeń użytkowa jak i dekoracyjna. Dach zielony to element niezbędny do wykonania budynku podziemnego, dach ten nieznacznie się różni od zwykłego dachu zielonego. Różnica polega na większym znaczeniu akumulacji ciepła dachu oraz dodatkowych warstw dachu w celu uzyskania uwarstwienia bardziej zbliżonego do strategii zrównoważonego rozwoju w architekturze i budownictwie. Chodzi tutaj o zastosowanie materiału który będzie ekologiczny już na etapie jego tworzenia bądź produkcji. Wyklucza się tutaj stosowanie materiałów pokroju polistyrenu.
Warstwy dachu zielonego:
- warstwa roślinna
- warstwa filtrująca
- warstwa drenażu
- warstwa zabezpieczająca
- warstwa termoizolacyjna
- warstwa hydroizolacyjna
Zielone elewacje (def. autorska) – uwarstwione przegrody pionowe budynku umożliwiające wegetację roślinności. Inaczej nazywane ścianami zielonymi. Rodzaje ścian zielonych: - „ żyjąca ściana” – w budynku podziemnym wprowadzenie zazielenionej skarpy - na ruszcie aluminiowym lub ze stali nierdzewnej- stosowana w budynkach wysokich - technologia słupowo-ryglowa z donicami- stosowana w budynkach niskich i średnich "Lekarz ukryje swoje błędy, architekt może jedynie poradzić klientowi, aby posadził winorośl"- Frank Lloyd Wright
Często earthshipy są mylone z budynkami podziemnymi, jednak nie zawsze to co jest z ziemi, nazywamy podziemnym.
Earthship- (źr. www.earthship.pl) to pasywnie ogrzewane, autonomiczne budynki konstruowane niskim kosztem z lokalnie dostępnych materiałów, w tym ziemi, a nawet i z odpadów. Ważny element konstrukcyjny stanowić mogą zużyte opony samochodowe, z których każda wypełniona jest ubitą ziemią. Taka konstrukcja zapewnia olbrzymią masę termiczną, która umożliwia ogrzewanie całego budynku wyłącznie energią słoneczną, w praktycznie każdym klimacie.
Zrównoważony rozwój w architekturze i budownictwie a budynki podzimnej
Budynki podziemne mogą należeć do budynków ekologicznych, spełniając jednocześnie zasady strategii zrównoważonego rozwoju. Stąd misja budynków podziemnych opierająca się na ekologicznych rozwiązaniach i ochronie krajobrazu. Zrównoważone budownictwo podziemne polega na „zerowym” zabieraniu powierzchni zielonej ze środowiska.
Budynek pasywny- to budynek z tak niskim zapotrzebowaniem na energię cieplną, że zbędny jest oddzielny system ogrzewania, ciepło dostarczane jest przez system wentylacyjny i przez zyski pośrednie przegród budowlanych, Roczne zapotrzebowanie na energię cieplną < 15kWh/(m2rok).
Pasywność budynku- /lenistwo/bierność/ - świadomie wykorzystanie słonecznych zysków ciepła do ogrzewania pomieszczeń bez użycia AKTYWNYCH elementów budynku:
- zasobników ciepła
- kolektorów słonecznych
- urządzeń napędzających
I tak w budownictwie gdy chcemy osiągnąć pasywność budynku, stosujemy elementy z budownictwa pasywnego. Tymi elementami są HELIOAKTYWNE ELEMENTY BUDYNKU - Komponenty budowlane w części obudowy lub w części budynku, wykorzystujące energię słoneczną, poprzez pozyskanie ciepła na drodze konwekcji, przewodzenia i promieniowania. Tj.:
- okna i drzwi
- oszklona przestrzeń buforowa
- zewn. ściany kolektorowe
- zewn. ściany kolektorowo- akumulacyjne
- masywne przegrody budowlane: wewnętrzne ściany, stropy i podłogi
- zbiorniki wodne
Standard oszczędnościowy- jeden z podziałów standardu budownictwa, w tym przypadku w zależności od oszczędności (energii/ekologii/ludzkiej siły). Standardy oszczędności energii dotyczą ŚREDNIEGO ZAPOTRZEBOWANIA ENERGII NA OGRZEWANIE. Rozróżnia się standardy wysokoenergochłonne, energochłonne, średnioenergochłonne, średnioenergooszczędne, energooszczędne, niskoenergetyczne, pasywne i aktywne słonecznie, zeroeneregtyczne, plusenergetyczne.
Oszczędność środowiska- to standard budynków ekologicznych i samowystarczalnych.
Oszczędność ludzkich sił- to standard budynków inteligentych.